XX Skawiński Tydzień Teatralny, Wieczór Piąty: „Podróż do Buenos Aires” z Gabrielą Muskałą

Tegoroczny, XX Skawiński Tydzień Teatralny zakończyliśmy spotkaniem ze znakomitą aktorką i pięknym człowiekiem – panią Gabrielą Muskałą. W jej wykonaniu obejrzeliśmy poruszający monodram „Podróż do Buenos Aires” w reżyserii Mariana Półtoranosa.

Kiedy wspomnienia, pamięć, a wreszcie osobowość rozsypują się na kawałeczki nie do pozszywania – co zostaje z człowieka? Kiedy nie poznaje już najbliższych osób, nie pamięta swojego życia, nie potrafi znaleźć słowa? Stopniowo zamyka się gdzieś w ciemnej komórce umysłu, który niegdyś był tak żywy, tak chłonny, tak ciekawy świata! To straszna śmierć za życia, obserwowana bezsilnie przez najbliższych, którzy stają się nagle obcy i wrodzy.

Monodram sióstr Gabrieli i Moniki Muskały, tworzących pod pseudonimem Amanita Muskaria, jest wstrząsającym obrazem postępującej demencji. Nieuchronnej choroby odbierającej osobowość naszych najbliższych. Sprawiającej, że zamiast tych ukochanych widzimy totalnie obce twarze, nierzadko pełne nieufności, oskarżeń, wreszcie agresji. Notoryczne poszukiwanie zagubionych przedmiotów – czy to notesik, czy sztuczna szczęka – przestaje być zabawne, staje się straszną powszedniością.

Wymarzona podróż do Buenos Aires – albo do jakiegokolwiek innego miejsca – powtarzana nawykowo dzień po dniu, dzień po dniu, dzień po dniu… wraz z innymi natręctwami nakręcanymi rozbudzonym chorobliwie umysłem – staje się codziennością opiekunów, którzy nieuchronnie tracą kontakt z Walerką, emerytowaną nauczycielką języka polskiego. Fragmenty dawnych wierszy, listów, rozmów i codziennych utarczek mieszają się w chaotycznej przemowie starej kobiety. Tęsknota za synami „na obczyźnie” przysłania codzienne poświęcenie córki, która „tylko pracuje”. Mitologizowanie męskich potomków, którzy opuścili kraj i matkę, z rzadka wysyłając list z pustymi obietnicami, zderzone jest z lekceważonym poświęceniem opiekunki, będącej świadkiem codziennego odchodzenia matki. Jakie to powszechne!

Na scenie tylko jedna aktorka i minimalistyczna scena. Wypełnia ją kłębowisko historii i emocji. Moc tekstu i przekazu sprawia, że monodram nie schodzi z afisza od czasu premiery ponad 20 lat temu. Gabriela Muskała jest po prostu wspaniała. Rola Walerki dojrzewa wraz z nią, nabiera nowych kształtów i kontekstów wraz z doświadczeniem Aktorki. Owacje na stojąco oraz osobiste spotkanie z Artystką po spektaklu były wyrazem uznania publiczności za wieczór, który na długo pozostanie w naszej pamięci.

„Podróż do Buenos Aires”

autorka: Amanita MUSKARIA

reżyseria: Marian PÓŁTORANOS

muzyka: Jacek GRUDZIEŃ, Greg ZGLIŃSKI

reżyseria światła: Olaf MAKIEWICZ

Licencja na wystawienie utworu została wydana przez Stowarzyszenie Autorów ZAiKS.

Fotogaleria ze spektaklu „Podróż do Buenos Aires”

Joanna Kurpiel

(AM)