Pamiętajmy o Sybirakach… nie tylko 11 listopada

„Pamiętajmy o Sybirakach” to motto będzie przyświecać tegorocznym obchodom Święta Niepodległości za sprawą wystawy plenerowej prezentującej losy powojennych mieszkańców Skawiny, represjonowanych w latach 1939-1958 przez Sowietów. To już drugi rok, kiedy za sprawą Fundacji Znaki Pamięci możemy przywoływać tak znaczące i bolesne karty w historii polskiej walki o niepodległość. W zeszłym roku prezentowaliśmy wystawę poświęconą sylwetkom ważnych dowódców i żołnierzy 2 Korpusu Polskiego, pochodzących z powiatu krakowskiego. Nad tegoroczną wystawą poświęconą losom Sybiraków patronat honorowy przyjął Burmistrz Miasta i Gminy Skawina, Pan Norbert Rzepisko, który wraz z Przewodniczącym Rady Miasta Ryszardem Majdzikiem, Fundacją Znaki Pamięci oraz Centrum Kultury i Sportu w Skawinie zaprasza do wspólnego świętowania 107. rocznicy Odzyskania Niepodległości.

W programie:

Rondo przy ulicy Krakowskiej godz. 10.00
Tegoroczne obchody rozpoczniemy o godzinie 10.00 uroczystością nadania na mocy Uchwały Rady Miejskiej, rondu przy ul. Krakowskiej w Skawinie nazwy „Rondo 1000-lecia Koronacji Króla Bolesława Chrobrego”.

Kościół Św. App Szymona i Judy Tadeusza, godz. 11.00
Następnie o godzinie 11.00 zostanie odprawiona Msza święta w intencji Ojczyzny w kościele pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza, po której wyruszymy na Rynek, prowadzeni przez Orkiestrę „Sygnał” z Radziszowa oraz poczty sztandarowe.

Skawiński Rynek, godz. 12.00
W tradycję obchodów wpisała się też akcja inicjowana w całej Polsce o godzinie 12.00 – „Niepodległa do hymnu 2025”. Ponownie w asyście harcerzy wciągniemy narodową flagę na maszt, a Orkiestra Sygnał z Radziszowa pod batutą Karola Pająka zaintonuje Mazurka Dąbrowskiego. Oficjalnej części oprócz życzeń z okazji Dnia Niepodległości od włodarzy miasta, towarzyszyć będzie otwarcie wystawy plenerowej „Pamiętajmy o Sybirakach”,  którego dokona Prezes Fundacji Znaki Pamięci, organizator wystawy – Pani Aneta Hoffmann, a także przeczytanie przez  Z-cę Komendanta NZH Czerwony Mak, phm. Jakuba Zwijacza krótkiego apelu „Uczcijmy minutą ciszy…” ku czci Sybiraków, którym towarzyszyć będą sygnały „Śpij kolego…”.

Po zakończeniu części oficjalnej na scenie zobaczymy Zespół folklorystyczny TAKOGODKA z Zespołu Placówek Oświatowych z Borku Szlacheckiego, który dla nas zaśpiewa kilka pieśni i zatańczy m.in.: Poloneza do utworu „Piękna nasza Polska cała”, po którym zaproszą mieszkańców do wspólnego poloneza do muzyki Wojciecha Kilara z filmu „Pan Tadeusz”. Akompaniować zespołowi będzie Kapela Ludowa z Radziszowa. Na scenie wystąpią także uczniowie Szkoły Muzycznej I stopnia w Skawinie. Kilka patriotycznych pieśni zaśpiewa również zespół wokalny Sing Sing z Centrum Kultury i Sportu w Skawinie, pod muzycznym kierownictwem Cecylii Biel. Na zakończenie do wspólnego zaśpiewania patriotycznych pieśni zaprosi prowadzący tegoroczne uroczystości Andrzej Bober.

Park Miejski, godzina 13.30
Dwie godziny potrwają terenowe poszukiwania po przygotowanej przez harcerzy trasie. Od godziny 13:30 do 15:30 zapraszamy do Parku Miejskiego, gdzie będzie można wziąć udział w GRZE TERENOWEJ, którą w tym roku przygotował 8. Szczep Harcerski „Infinito” Związku Harcerstwa Polskiego. O szczegółach startu, przebiegu i zasadach gry – poinformujemy niebawem.

Pałacyk Sokół, godz. 16.00
Wzorem ubiegłego roku, plenerowej wystawie towarzyszy wieczorne spotkanie w Pałacyku „Sokół”, podczas którego usłyszymy historie o deportowanych i represjonowanych. To Otwarte Spotkanie – część plenarna, na które serdecznie zapraszamy mieszkańców, rozpoczniemy o godz. 16.00. W panelu dyskusyjnym „Pamiętajmy o Sybirakach”, poświęconym losom zesłańców polskich w czasie II wojny światowej, wezmą udział zaproszeni goście, Sybiracy i ich rodziny. Moderatorem dyskusji będzie prezes Fundacji Znaki Pamięci dr Aneta Hoffmann  Po zakończeniu części plenarnej około godz. 17.30 – rozpoczniemy projekcję filmu dokumentalnego „Dzieci Wojny – Przywiozłem tylko życie” – drugą część tryptyku historycznego Fundacji Znaki Pamięci – czas trwania 60 min.

O wystawie

Wystawa „Pamiętajmy o Sybirakach” autorstwa historyków Fundacji Znaki Pamięci, powstała w 2025 r. przy wsparciu finansowym Powiatu Krakowskiego pragnie poprzez 20 plansz tematycznych i biograficznych upowszechnić losy mieszkańców Powiatu Krakowskiego, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych losów mieszkańców Krzeszowic i Skawiny, represjonowanych w czasie i po II wojnie światowej przez Sowietów. Szczególnie chciano poruszyć ten temat z uwagi na przypadającą w tym roku 85 rocznicę masowych deportacji obywateli polskich do ZSRR oraz Zbrodni Katyńskiej. Wystawa w rzetelny oraz ciekawy graficznie sposób przybliża ważny temat represji sowieckich na obywatelach polskich. Szczególnie skupia się na przypomnieniu indywidualnych losów mieszkańców powiatu krakowskiego, którzy doświadczyli niewoli sowieckiej jako jeńcy wojenni, zesłańcy czy więźniowie łagrów, sowieckich obozów koncentracyjnych. W porozumieniu z Archiwum Związku Sybiraków w Warszawie i rodzinami Sybiraków poprzez wystawę zostaną przywołane fakty historyczne opowiedziane losami ludzi. Ludzi, którzy także w czasie PRL nie mogli głośno mówić o swych przeżyciach. Ich heroizm zasługuje na naszą pamięć, podczas gdy w ogromnej większości Ich samych nie ma już wśród nas. Organizatorzy wystawy liczą na zaktywizowanie wokół niej wielu mieszkańców Skawiny i Krzeszowic, którzy byli członkami rodzin Sybiraków lub ich znajomymi z pracy, szkoły czy sąsiedztwa. Młodemu pokoleniu wystawa ta naświetli mniej znany i mniej przekazywany w szkołach temat represji sowieckich trwających w latach 1939-1959.

Wystawa i pokaz filmowy to projekt zrealizowany przy wsparciu finansowym Powiatu Krakowskiego.

Serdecznie zapraszamy!

Marta Tyrpa

(JK)