Kino nieme z muzyką na żywo – zmiana repertuarowa

[Nastąpiła zmiana repertuaru z przyczyn od nas niezależnych. Seans ,,Pana Tadeusza” odbywa się w zastępstwie filmu ,,Złoty Człowiek” reż. Aleksander Korda] 

W najbliższą sobotę zapraszamy niezmiennie na seans kina niemego z muzyką na żywo – chociaż z nieplanowaną zmianą repertuarową. Po raz pierwszy będziemy mogli wspólnie obejrzeć odrestaurowane arcydzieło polskiego kina niemego, imponującą superprodukcję „Pan Tadeusz” z 1928 roku w reżyserii Ryszarda Ordyńskiego. Po raz pierwszy także będziemy gościć Marcina Pukaluka – kompozytora, muzyka, performera z autorską muzyką na żywo do filmu.

„Pan Tadeusz” to największa polska produkcja filmowa okresu międzywojennego, zrealizowana na podstawie epopei Adama Mickiewicza. Uroczysta warszawska premiera „Pana Tadeusza”, która odbyła się 9 listopada 1928 r. z udziałem dostojników państwowych (prezydenta Ignacego Mościckiego i marszałka Józefa Piłsudskiego) oraz dyplomatów, zapoczątkowała obchody dziesięciolecia niepodległości Polski. Przenosząc na ekran arcydzieło Adama Mickiewicza scenarzyści Andrzej Strug i Ferdynand Goetel oraz reżyser Ryszard Ordyński postanowili zrealizować ciąg żywych obrazów w stylu rysunków Andriollego, ilustratora „Pana Tadeusza”, przetykanych obficie napisami: fragmentami literackiego oryginału.

W filmie wystąpiła czołówka ówczesnych gwiazd polskiego ekranu: Stanisław Knake-Zawadzki, Helena Sulima, Mariusz Maszyński, Stefan Jaracz, a sam Ordyński zagrał oficera armii gen. Dąbrowskiego. 

Film cieszył się w stolicy ogromnym powodzeniem, otrzymał entuzjastyczne recenzje i wiele ciepłych słów ze strony takich osobistości świata kultury, jak Zofia Nałkowska, Jan Lechoń czy Antoni Słonimski.

Obraz zaginął w czasie II wojny światowej. W latach 50-tych XX wieku odnaleziono fragmenty „Pana Tadeusza” o łącznej długości 42 minut. W 2006 roku we Wrocławiu odnaleziono kolejne fragmenty, dzięki czemu udało się zrekonstruować ok. 120 minut trwającego oryginalnie ponad 3 godziny filmu. Wzbogacona o odnalezione fragmenty oraz odrestaurowana kopia filmu, będącego pierwszą adaptacją polskiej epopei narodowej, miała swoją światową re-premierę 9 listopada 2012 roku.

Cyfrowa rekonstrukcja „Pana Tadeusza” przeprowadzona została w Filmotece Narodowej w zaawansowanej technologii  4K w ramach projektu NITROFILM – „Konserwacja i digitalizacja przedwojennych filmów fabularnych w Filmotece Narodowej w Warszawie”. Prace nad rekonstrukcją filmu ukończono w 2012 roku.  

Filmowi będzie towarzyszyła oryginalna muzyka na żywo w wykonaniu kompozytora Marcina Pukaluka (elektronika).

Marcin Pukaluk – muzykolog, kompozytor, performer i producent muzyczny. Tworzy muzykę do filmów, reklam i gier komputerowych. Fascynacja filmem niemym sprawiła, że często akompaniuje podczas seansów z muzyką na żywo.

Skomponował muzykę do klasyków filmu niemego: 

Metropolis, reż. Fritz Lang, 1927 

Gabinet Doktora Caligari, reż. Robert Wiene, 1920 

Nosferatu – symfonia grozy, reż. Friedrich Wilhelm Murnau, 1922

Aelita, reż. Jakow Protazanow, 1924

Ziemia, reż. Aleksander Dowżenko, 1930

Strajk, reż. Siergiej Eisenstein, 1925

Generał, reż. Buster Keaton, 1926 

Mocny Człowiek, reż. Henryk Szaro, 1929

Szkurnik, reż Mikołaj Szpikowski, 1929

Pan Tadeusz, reż. Ryszard Ordyński, 1928

Bestia, reż. Aleksander Hertz, 1917

Cud nad Wisłą, reż. Ryszard Bolesławski, 1921

Cesarzowa, reż. Ernst Lubitsch, 1924

Nagrał 2 solowe płyty. Zagrał 250 seansów z muzyką na żywo w najlepszych kinach studyjnych Polski, m.in.: Muza (Poznań), Cytryna (Łódź), Kinoteka (Warszawa), Dolnośląskie Centrum Filmowe (Wrocław), Centrum Sztuki Współczesnej (Toruń), Chatka Żaka (Lublin), Forum (Białystok), Zamek Książąt Pomorskich (Szczecin). Występował podczas imprez filmowych, jak: American Film Festival, Plus Camerimage, Sputnik nad Polską, Festiwal Polskich Filmów „Wisła” w Moskwie, Pordenone Silent Film Festival (Włochy), Polish Film Festival (Chicago), Minsk International Film Festival, Polish Film Weeks (Helsinki), Batumi International Art-House Film Festival (Gruzja), Denver Film Festival, Kinoteka Polish Film Festival (Londyn) czy festiwal „Mute Nights” w Odessie.

Sobota, 27 sierpnia, godz. 21.00, Rynek w Skawinie. Wstęp wolny.

Joanna Kurpiel (na podst. materiałów źródłowych Filmoteki Narodowej oraz Artysty)